Akkuyu nükleer atıkları nereye depolanacak?

Olcay Aydilek

ANKARA- 29 Ekim 2023 tarihinde ilk ünitesinin devreye alınması hedeflenen Akkuyu ile Sinop'a inşa edilmesi planlanan ikinci nükleer santraldan çıkacak atılar için özel bir depo ya da koruma alanı oluşturulacak. Enerji yönetimi, yer seçimi için çalışmalarını büyük ölçüde tamamladı. Depo; insan ve hayvan sağlığına, çevreye, yeraltı suyuna zarar vermeyecek, deprem riski olmayan bir bölgeye inşa edilecek. Bu kapsamda Ankara ile komşu bir ilin sınırında bir noktaya inşa edilmesi yüksek olasılık olarak değerlendiriliyor. Özel nitelikli bir inşaat sürecini zorunlu kılan depo için yüklü miktarda harcama yapılacak. 

Rus Rosatom'un inşa ettiği Akkuyu Nükleer Santralı, her biri bin 200 megavat kurulu güce sahip, toplam 4 üniteden oluşacak. İlk ünitenin, 2023 yılında işletmeye girmesi ve elektrik üretimine başlaması hedefleniyor. Sonraki her ünitenin de birer yıl arayla devreye alınması bekleniyor. 

Alım garantisi verildi

Devlet, Akkuyu’da üretilen elektriği 12.35 (dolar) sentten satın alacak. Elektriğin, 15 yıl boyunca birinci ve ikinci ünitelerde yüzde 70’i, üç ve dörtte yüzde 30’u alım garantisi kapsamında bulunuyor. 

Santralın, bin 200 megavatlık ilk ünitesinin, 2023 yılına yetiştirilmesi ve bu tarihte elektrik üretimine başlaması zor görünüyor. Uzmanlar, 2018 yılının Nisan ayında birinci ünitenin inşaat lisansının alındığını belirterek, her bir ünite için 7 yıllık bir sürecin öngörüldüğünü kaydetti. 

Uzmanlar, inşaatın tamamlanmasının hemen ardından aylarca sürecek test işleminin devreye gireceğini kaydetti. Uzmanlara göre Ruslar, 1 Temmuz 2025’te ilk ünitenin devreye alınması taahhüdünde bulundu. Santralda, bu tarihten önce düzenli elektrik üretimine geçilmesi beklenmiyor.

Bu durumda ikinci ünite 2026, üçüncü 2027 ve son ünite 2028 yılında işletmeye girecek ve elektrik üretmeye başlayacak.

İkinci ve üçüncü santrallar...

Hükümet, ikinci ve üçüncü nükleer santralları da inşa etmek istiyor. İkinci santralın Sinop'a, üçüncünün Kırklareli-İğneada'da inşa edilmesi bekleniyor.

Depolama tesisi 

Akkuyu ve Sinop'ta inşa edilmesi planlanan santraldan çıkacak nükleer atıklar için bir depo yapılacak. Enerji yönetimi, yer seçimi için çalışmalarını büyük ölçüde tamamladı. Depo; insan ve hayvan sağlığına, çevreye, yeraltı suyuna zarar vermeyecek, deprem riski olmayan bir bölgeye inşa edilecek. Bu kapsamda Ankara ile komşu bir ilin sınırında bir noktaya inşa edilmesi yüksek olasılık olarak değerlendiriliyor. Özel nitelikli bir inşaat sürecini zorunlu kılan depo için yüklü miktarda harcama yapılacak. 

Depoda, sağlık ve benzeri sektörlerin nükleer atıkları da tutulacak.