Anadolu'da sahaf olmak...

Akın Bodur

İSKENDERUN- İskenderun'un Kurtuluş Mahallesi'ndeki bir çarşının zemin katındaki dükkanında ikinci el eserleri meraklısıyla buluşturuyor Aşir Alkaç. 32 metrekarelik dükkanına 20 binin üzerinde kitabı sığdıran Alkaç, 30 yıllık sahaf. Değerli kitapları, 4 bin 500 ila 5 bin lira arasında satışa sunan Alkaç, sadece Türkçe yayınları değil, Arapça, İspanyolca, İngilizce, İbranice, Fransızca, Almanca gibi birçok dilde eseri de raflarında bulunduruyor. 

Dükkanının kapılarını GAZETE DURUM'a açan Alkaç, sahaflığın büyükşehirler dışındaki Anadolu kentlerinde gelişmediğini belirtiyor. Alkaç, "Sahaf deyince yöre insanının aklına en çok satış yapan, popüler kitapların bulunduğu yer geliyor. Kelimenin içeriği yanlış kullanılıyor. Oysa sahaf, ikinci el kitapların alınıp satıldığı yerlerdir. Sahaf, kitapların ucuza satıldığı ama aynı zamanda ender bulunan eserlerin de koleksiyonerler için az sayıda bulunan eserlerin pahalıya satıldığı yerdir" değerlendirmesini yapıyor.

"Okunmayan her kitap, aslında yenidir"

Günümüzün okuma kültüründe farklı bir modanın olduğuna değinen Alkaç, gençlerin en çok okunan ve en çok satan kitapları; yetişkinlerin ise klasikler, İngilizce dil kitapları ile tefsir, tasavvuf gibi dini kitapları tercih ettiğini anlatıyor. Kitap satışını daha çok internet üzerinden yaptıklarını, ancak iş yerine gelip alanların da olduğunu aktaran Alkaç, şöyle devam ediyor: "Yeni çıkan kitaplar bizde olmaz. Bu yüzden sahaflara ilgi az ama popüler kitap satışı yapan kitapçılara ilgi çok oluyor. Sahalar ikinci el kitapları satar. Sahaflık, alım gücü zayıf olan kişilerin kitap alabileceği veya cüzi ücretle değişim yapabileceği yerlerdir. Sadece kitap alınmaz, aynı zamanda satabilirler. Kişilerin okunmadığı her kitap, aslında onlar için yenidir. Kitap, 1930 baskısı da olsa okunmamışsa, kişi için yenidir. Yeni baskı ile ikinci el kitaplar arasında yüzde 20 ile yüzde 80 arasında fiyat fark olur. Ama baskısı olmayan eski kitaplar pahalıdır."

"Popüler kitaplar üslup ve betimlemeden yoksun"

Gençlerin daha çok popüler kitapları ya da öğretmenlerinin isteği üzerine Milli Eğitim Bakanlığı'nın tavsiye ettiği klasikleri aldığına dikkat çeken sahaf Alkaç, popüler kitapların insan zihnini yeterince geliştirmediğine inanıyor. Alkaç, bu fikrini şöyle ifade ediyor: "Çünkü, edebi üslubu eski kitaplar kadar yok. Betimlemeleri az. Bunlardan yoksun olan kitaplar, onları okuyan kişiye diğer kitaplar kadar hayal ettiremiyor. Eski kitaplardaki anlatımlarda bir demiryolunu ya da başka bir yeri hayal edebiliyorsunuz. Günümüzdeki kitaplarda bunlar var mı?" 

Metropollerdeki sahaflarla Anadolu'dakiler arasında eski kitapların kendilerine dönüşündeki fark nedeniyle fiyat farkı oluştuğuna dikkat çeken Alkaç, sözlerini şöyle tamamlıyor: "Dönüşüm az olunca, Anadolu'daki sahaflarda eski kitaplar, Ankara, İstanbul, İzmir gibi kentlere göre daha pahalı olabiliyor. Maliyet pahalı olunca, satışı da aynı oranda artıyor."